Kolej ve Üniversite Sıralaması Nedir Nasıl Belirlenir?
Son on yılda önemi giderek artan Üniversite sıralamaları temelde okulların çeşitli ölçülebilir verilerinin kullanılarak sıralanmasından ibarettir. Sıralamaların öneminin artmasının altında, eğitim kurumlarının arasında artan rekabet ve bununla birlikte öğrencileri kendilerine çekme, araştırma fonlarından daha fazla pay alabilme isteği gibi sebepler yatıyor.
Sıralamalar tek bir güçlü alana odaklanmak yerine daha çok bir üniversitedeki ölçülebilir değişkenlerinin bir ortalaması şeklinde oluşturulan bir istatistiki veridir. Sıralamalar genel olabileceği gibi bölüme göre, bölgeye göre ya da ülkeye göre de yapılabilir. Sıralamalar, finansman ve bağış, araştırma mükemmelliği ve etkisi, uzmanlaşma seviyesi, kabul görme, öğrenci imkanları, ödül sayısı, uluslararasılaşma, lisansüstü öğrenci sayısı, endüstriyel bağlantı, tarihsel itibar ve diğer kriterlerin kombinasyonlarını dikkate alır.
En uzun süredir sıralama yapan ve bu alanda en etkili üç küresel sıralama Shanghai Ranking Consultancy (ARWU), Times Higher Education (THE) ve Quacquarelli Symonds (QS) tarafından yayınlanır. Mevcut üç sıralamada diğer küresel sıralamalar ile birlikte üniversitelerin öğretim performanslarından ziyade araştırma performansını ölçmektedir. Üniversiteler için zorunlu ve önemli olan kriterlerden daha çok sıralamanın öznel olmasını engellemek için ölçülebilen kriterlere yönelinmiştir.
Karmaşık yapılarına rağmen, başı çeken üç sıralama temelde araştırma tabanlı sıralama sağlar. Her ne kadar üniversitelerin diğer performans alanlarını da ölçtüklerini söyleseler bile esasen araştırma burada belirleyici konudur. Avrupa birliği tarafından desteklene ve 2011 yılından bu yana sıralama yayınlayan U-Multirank farklı boyutlarda karşılaştırma yapmaya da imkân verir ama bu durum da farklı sorunları ortaya çıkarır. Örneğin birçok üniversitenin veri paylaşımından kaçınması sebebiyle çok kısıtlı bilgiye sahip olmak gibi.
Hemen hemen tüm sıralamalar en iyi den en kötüye doğru bir sıralı liste yayınlar, ancak U-Multirank tek bir liste oluşturmaz. U-Multirank kullanıcıların ölçütlere göre kendi sıralamalarını oluşturmalarına olanak tanır kullanıcılar kendileri için önemli kriterleri seçerek kendi sıralamalarını oluştururlar.
Uluslararası sıralamanın ötesinde, ulusal sıralamalar artık daha yaygın bir şekilde karşımıza çıkmaya başladılar. Bu sıralamaları genellikle ticari kuruluşlar yapmaktadır. Birleşik Krallık ’ta birçok gazete en iyi üniversite sıralaması yayınlamaktadır. Bu tip sıralamaların geçerliliği çok değişkenlik göstermektedir ve daha sağlam veriler için uluslararası sıralamalar daha güvenilirdir.
Üniversite Sıralamaları Nasıl Belirleniyor?
Temelde sıralamaların tamamı benzer prensipler ile çalışır;
- Sıralamanın belirleyici unsuru araştırma, eğitim gibi kriterlerin kalitesidir ve her kriter için kalite göstergelerini tanımlar ve mevcut hedeflerine uygunluğunu ölçer.
- Derleyici ayrıca hangi kriterlerin daha önemli ve hangi kriterin daha az önemli olduğunu ve sıralamadaki ağırlığını belirler.
Oluşturulan algoritma bu iki temel özelliğe sahiptir. Her kurum tarafından elde edilen sonuçlar ağırlıklı ve göreli konumlarını hesaplamak için toplanır.
Derecelendirme metodolojilerindeki geniş çeşitlilik ve bunlara eşlik eden eleştiriler fikir birliğinin eksikliğini göstermektedir. Ayrıca, sıralama sistemlerini aşırı alıntılarla veya anketlerde birbirini destekleyen araştırmacılar tarafından manipüle edilmesi mümkün görünmektedir. UNESCO , sıralamanın “yarardan çok zarar verip vermediğini” sorgularken sıralamaların “Doğru veya yanlış olmasından bağımsız olarak kalitenin bir ölçüsü olarak algılandığını ve böylece tüm dünyadaki üniversiteler arasında yoğun bir rekabet yarattığını” kabul ediyor.
Aşağıdaki tabloda en prestijli üç sıralama ve konulara göre puan ağırlıklarını görebilirsiniz. Tablo sayesinde artık hangi üniversite sıralamasının sizin için daha uygun olduğunu belirleyebilirsiniz.
| SIRALAMA | KRİTER | AĞARLIK |
| Times Higher Education (THE) | Eğitim (%30)
Araştırma (%30)
Alıntılanma (Araştırmalara Etki) (%30) Uluslararası Görünüm (%7.5)
Endüstriyel Gelir(Bilgi Transferi) (%2,5) |
%15 %4,5 %2,25 %6
%2,25
%18 %6 %6 %30
%2,5 %2,5 %2,5 |
| Quacquarelli Symonds (QS) | Akademik İtibar
Personel İtibarı Öğrenci / Fakülte Oranı Öğretim Üyesi Başına Atıf Uluslararası Fakülte Oranı Uluslararası Öğrenci Oranı |
%40
%10 %20 %20 %5 %5 |
| ARWU
(Shanghai Jiao Tong) |
Eğitim Kalitesi (%30)
Fakülte Kalitesi (%40)
Araştırma Çıktısı (%20)
Bir kişinin kişi başına akademik performansı (% 10) |
%10 %20
%20 %20
%20 |
Yurtdışında üniversite eğitimi ve üniversiteler hakkındaki tüm sorularınız için bize ulaşabilirsiniz.